Echtscheiding België – Bannister Advocaten

Een echtscheidingsprocedure kan op verschillende manieren worden opgestart en afgehandeld. Er zijn twee soorten echtscheidingen in het Belgische recht: de echtscheiding door onderlinge toestemming (EOT) en de echtscheiding met onherstelbare ontwrichting (EOO). De manier waarop je een echtscheiding moet aanvragen, zal naargelang het soort echtscheiding verschillen.

Wat betreft een echtscheiding in België aanvragen, kunnen we volgende adviezen geven:

Overweeg een EOT

Als je een goede verstandhouding met elkaar hebt, kun je de echtscheiding grotendeels zelf organiseren (EOT). Je hoeft dan niet onmiddellijk naar een rechtbank of naar een notaris te stappen.

Zorg ervoor dat je heldere afspraken over alle belangrijke zaken maakt zoals de onderhoudsgelden en de verblijfsregeling voor de kinderen. De ervaring leert dat bijstand van een advocaat zelfs bij een EOT een grote meerwaarde kan hebben.

Schakel een bemiddelaar of een advocaat in

Als je er niet in slaagt om afspraken te maken over al deze belangrijke zaken, zul je de hulp van een derde moeten inroepen. Er zijn verschillende opties. Je kunt ervoor kiezen om een bemiddelaar in te schakelen of je kunt elk een familierecht advocaatraadplegen en deze met elkaar laten onderhandelen. Zo kan er nog steeds een EOT worden gekregen.

Indien er echt geen overeenkomst wordt bereikt, zul je naar de rechtbank moeten stappen (EOO). Hiervoor zal meestal een dagvaarding naar je echtgenoot of echtgenote moeten uitgaan. Er zal een juridische procedure voor de rechtbank worden gestart waarin beide partijen hun visie op de onderhoudsgelden, de verblijfsregeling en de goederen beargumenteren. Uiteindelijk zal de rechter een allesomvattende regeling opleggen.

Handel niet overhaast

Een echtscheiding in België aanvragen, verschilt dus naargelang de situatie. Als je goed overeenkomt, kun je zelf onderling afspraken maken en deze later door een rechter laten vastleggen (EOT). Als er geen afspraken gemaakt kunnen worden dan zul je een beroep op de rechtbank moeten doen (EOO).

Los van het soort echtscheiding is de bijstand van een gespecialiseerde advocaat nog steeds van belang. Hij of zij zal je op alle valkuilen kunnen wijzen en ervoor zorgen dat al jouw rechten en wensen ten volste verdedigd zullen worden. Een echtscheiding bepaalt de rest van jouw leven, het is dus belangrijk om dit verstandig en vakkundig aan te pakken.

Feitelijke scheiding

Een feitelijke scheiding is simpelweg de situatie waarin één van de echtgenoten of beide echtgenoten beslissen om niet meer samen te willen wonen. Een feitelijke scheiding wordt niet specifiek in de wet geregeld. Er wordt hier her en der in de wet echter wel rekening mee gehouden, bijvoorbeeld voor enkele fiscale zaken en op het gebied van sociale zekerheid.

Bij een feitelijke scheiding blijft het huwelijk bestaan. Ook de wederzijdse verplichtingen tussen de echtgenoten blijven van toepassing. Een feitelijke scheiding kan een (tijdelijke) oplossing zijn voor koppels, die (nog) niet willen scheiden. Soms heb je gewoon tijd en ruimte nodig om alles op een rijtje te zetten. In dat geval kan een feitelijke scheiding de oplossing zijn.

Vaak zullen echtgenoten ook feitelijk gescheiden zijn tijdens de echtscheidingsprocedure. Totdat de echtscheiding is uitgesproken, blijft het huwelijk dus bestaan.

Feitelijk scheiden kan voor een aantal juridische moeilijkheden zorgen. Het heeft bijvoorbeeld een impact op de (gezamenlijke) belastingaangifte en andere zaken, waar je in eerste instantie misschien niet aan denkt. Ook bij een feitelijke scheiding kan het verstandig zijn om juridisch advies in te winnen.

Wanneer echtgenoten erin slagen om onder elkaar afspraken te maken over hoe het leven na de echtscheiding geregeld zal worden, kunnen ze scheiden door onderlinge toestemming (EOT).

Echtgenoten maken zelf afspraken

Een EOT-procedure houdt in dat de echtgenoten over alles afspraken maken. Ze moeten overeenkomen waar de kinderen zullen verblijven, wie aan wie onderhoudsgelden moet betalen en hoeveel en wat er met de (gemeenschappelijke) goederen, zoals het echtelijk huis, dient te gebeuren.

Het gebeurt regelmatig dat echtgenoten die gaan scheiden een beroep doen op een bemiddelaar of (collaboratieve) advocaten om de plooien glad te strijken. Vaak zijn er een paar pijnpunten waar de echtgenoten onderling niet uitkomen. Het kan in deze gevallen helpen om een derde persoon in het EOT-proces te betrekken, om de onderhandelingen enigszins te faciliteren.

In de praktijk zien we dat veel huwelijken helaas op een slechte noot eindigen. Veelal is er sprake van afwezigheid van wederzijdse liefde, een volledig afgekoelde relatie en eventueel andere moeilijkheden zoals bijvoorbeeld overspel of wederkerende ruzies. Wij krijgen regelmatig de volgende vraag van onze cliënten: kan ik een echtscheiding zonder mijn partner aanvragen?

Dat kan. Hiervoor zal een juridische procedure voor de rechtbank moeten worden aangespannen. We spreken dan van een echtscheiding door onherstelbare ontwrichting (EOO), het tweede soort echtscheiding in onze Belgische wetgeving.

Zonder akkoord van de partner

Je kunt deze procedure éénzijdig, dus zonder akkoord van je echtgenoot, opstarten. Als algemene regel geldt dat je echtgenoot maximaal één jaar kan weigeren om te scheiden. Deze termijn begint te lopen vanaf de start van de procedure of vanaf het moment dat jullie op verschillende adressen zijn gaan wonen.

Je hebt dus als huwelijkspartner het recht om eenzijdig naar de rechtbank te stappen als het niet meer gaat. Hierbij kun je het beste de volgende zaken in overweging nemen:

• De rechtbank zal nagaan of er inderdaad sprake is van ‘onherstelbare ontwrichting’ en zal alleen een echtscheiding uitspreken als dit wordt vastgesteld. Je moet dit kunnen bewijzen, wat niet altijd eenvoudig is.
• Je zult tijdens deze procedure moeten beargumenteren op welke manier je het ouderlijk gezag, de verblijfsregeling, de alimentatie én de verdeling van de goederen wilt regelen en waarom.
• Er zal een notaris worden aangesteld, die de verdeling vereffent: de notaris zal nagaan wie het eigendom van de goederen krijgt.

Doe beroep op een gespecialiseerde echtscheidingsadvocaat

Daarnaast zijn er nog een hele reeks juridische nuances, die in overweging genomen moeten worden bij deze delicate en ingewikkelde juridische procedure. Het is bij een EOO van groot belang om zo snel mogelijk een gespecialiseerde advocaat in de arm te nemen.

Bij Bannister staan we garant voor een kwaliteitsvolle, discrete en – als het moet – harde verdediging van je rechten. Wij zetten door in jouw belang en het belang van je kinderen en zorgen er met man en macht voor dat jouw visie op het ouderlijk gezag, de omgangsregeling van vader en moeder, de onderhoudsgelden en de verdeling van de goederen wordt doorgezet.

Onmiddellijke echtscheiding

Soms zijn de relaties zodanig verslechterd, dat een echtscheiding het beste zo snel mogelijk kan worden afgerond. Dit is onder andere het geval bij huwelijken waarbinnen (een gevaar op) geweld is ontstaan. Er bestaat een procedure ‘onmiddellijke scheiding’ waarbij de echtscheiding snel wordt afgehandeld en waarbij de wettelijke termijnen buiten beschouwing worden gelaten.

Uiteraard kan dit niet zomaar. Er moet aan een hele reeks voorwaarden zijn voldaan. Je zult ook moeten bewijzen dat er sprake is van een ‘onherstelbare ontwrichting’.

DMV: procedure dringende en voorlopige maatregelen

Wat ook geregeld voorvalt, is dat er een echtscheidingsprocedure loopt, maar er ondertussen dringende belangrijke beslissingen genomen moeten worden. Hiervoor bestaat een afzonderlijke procedure bij de familierechtbank. 

Deze zaken worden vaak via deze procedure geregeld:

• Het ouderlijk gezag;
• Verblijfsregeling voor de kinderen;
• Het recht op persoonlijk contact met de kinderen;
• De verblijfplaats van de echtgenoten;
• Wat er met de gezinswoning gebeurt.

Belangrijk om te onthouden, is dat deze maatregelen tijdelijk zijn. Ze dienen om de periode tot uitspraak van de echtscheiding te overbruggen. De situatie kan na de uitspraak van de rechter dus beduidend anders zijn.

Bij beide spoedprocedures is het absoluut noodzakelijk om een gespecialiseerde echtscheidingsadvocaat met de nodige expertise te raadplegen.